Je weet vast wel dat Aruba een Caribisch eiland is en onderdeel van de zogenaamde ‘ABC-eilanden’: Aruba, Bonaire en Curaçao. En je weet vast ook dat het eiland bekend staat om zijn prachtige stranden en vrolijke bevolking. Maar weet je ook wanneer Aruba ontdekt is en waaraan het eiland zijn naam dankt? Hieronder een aantal interessante feitjes en weetjes over Aruba.
Zuid-Amerikaanse, Spaanse en Nederlandse invloeden
Aruba werd in 1499 ontdekt door de Spaanse ontdekkingsreiziger Alonso de Ojeda en hij noemde het eiland ‘La isla de los gigantes’, oftewel het ‘eiland van de reuzen’. De inheemse bevolking, vermoedelijk de Caquestio Indianen die vanuit het vasteland van Zuid Amerika het eiland al veel eerder (er wordt geschat 4000 jaar geleden) hadden ontdekt, waren namelijk nogal lang in de ogen van de Spanjaard. Dat Aruba, voor de Zuid-Amerikaanse kust, een strategische locatie was, bleek toen in 1636 het eiland werd bezet door de Nederlanders. Later, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, werd op Aruba een marinebasis gebouwd door de Nederlanders. Het eiland is trouwens niet continu in Nederlandse handen geweest. Van 1805 tot 1816 viel het kort onder Engeland.
What’s in a name?
Vaak wordt gedacht dat de naar ‘Aruba’ afkomstig is uit het Spaans en een verbastering is van ‘Oro Huba’. Wat zoveel betekent als ‘hier was goud’. Maar feit is dat de Spaanse ontdekkingsreizigers helemaal geen goud aantroffen op het eiland en al snel besloten dat Aruba ‘waardeloos’ was en het eiland verlieten. Een andere verklaring voor de naam is dat het afkomstig is van het Indiaanse woord ‘oruba’, wat zoiets betekent als ‘goed geplaatst’.
Caquestio Indianen
Deze verklaring lijkt logisch aangezien Caquestio Indianen veelal worden gezien als de eerste bewoners van het eiland. Een derde theorie is dat ‘Aruba’ een samentrekking is van twee Caribische woorden, namelijk van ‘ora’ wat ‘schelp’ betekent en van ‘oubao’ wat eiland betekent. In die zin is de letterlijke vertaling van ‘Aruba’ dus: ‘Schelpeneiland’.
Op 18 mei wordt Onafhankelijkheidsdag gevierd
Op 18 maart 1948 werd door de Arubaanse leider Shon A. Eman aan de Nederlandse overheid een petitie aangeboden die was ondertekend door 2000 Arubanen. De petitie pleitte voor een afhankelijk Aruba, dus een eiland dat los stond van Nederland. Dertig jaar later, op 16 maart 1976 werd officieel besloten dat 18 mei een nationale feestdag zou worden, waarop het Arubaanse volkslied en de Arubaanse vlag werden geëerd. Dat jaar werd voor het eerst deze nationale dag gevierd.
Nederlandse Antillen
Op deze feestdag tien jaar later, in 1986, kwam er nog een heugelijk feit bij om te vieren. Op die dag kreeg Aruba namelijk een onafhankelijke status binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Tot 10 oktober 2010 maakte Aruba nog onderdeel uit van de ‘Nederlandse Antillen’, samen met Curaçao en Sint Maarten. Vanaf 10 oktober 2010 zijn de drie eilanden echter zelfstandige landen geworden binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Je kunt dus niet meer spreken van de ‘Nederlandse Antillen’, aangezien die officieel niet meer bestaan.
Een kleurrijke tongval
Net zoals de verschillende vrolijk gekleurde huisjes in Oranjestad, wordt op Aruba ook een bonte verzameling aan talen gesproken. Hoewel het eiland dus formeel valt onder het Koninkrijk der Nederlanden en ook het onderwijs veelal in het Nederlands is, spreken Arubanen daarnaast bijna vloeiend Engels, kent ongeveer 13% van de bevolking een aardig woordje Spaans en spreken ze hun eigen moedertaal, namelijk Papiamento. Om misverstanden te voorkomen; Papiamento is geen dialect maar een taal die is ontstaan uit meerdere, oudere talen en er wordt vermoed dat de taal rond 1500 is ontstaan. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat Arubanen van nature zijn uitgerust met een talenknobbel en vaak meerdere talen vloeiend spreken.
Een spoedcursus Papiamento
Inmiddels is ook binnen de Nederlandse cultuur het Papiamento niet meer weg te denken. Vooral qua straattaal kom je veel woorden tegen die vanuit het Papiamento komen. Denk bijvoorbeeld aan ‘Dushi’, wat zoveel betekent als ‘schatje’ of aan ‘Bon bini’, wat ‘welkom’ betekent. Andere woorden uit het Papiamento zijn bijvoorbeeld ‘Con ta bai’, oftewel ‘hoe gaat het’. Wil je iemand een kus geven, dan wil je ‘un sunchi’ en ‘te aworo’ betekent ‘tot ziens’ of ‘ik zie je later’. Je wenst iemand een ‘pasa un bon dia’, oftewel een goede dag en als je iemand wilt bedanken, dan zeg je: ‘bon’ of ‘danki’.
Betalen met florijnen
De officiële munteenheid van Aruba is de ‘florin’. In Nederland wordt de munt ook wel de Arubaanse ‘florijn’ genoemd, hetgeen weer terugslaat op de benaming van de toenmalige Nederlandse munteenheid; de gulden. Deze werd ook wel ‘gulden florijn’ genoemd, wat weer kwam van de ‘Florentijnse munt’ (oude munteenheid uit Italië).